Cần làm gì khi bị xâm phạm quyền tác giả?

Quyền tác giả là quyền của tác giả đối với tác phẩm của mình. Đây là một quyền sở hữu trí tuệ, được bảo vệ theo các quy định của pháp luật Việt Nam. Vậy cần làm gì khi bị xâm phạm quyền tác giả?

1. Quyền tác giả

Tại Điều 28 Luật Sở hữu trí tuệ có quy định các hành vi sau đây được xác định là hành vi xâm phạm quyền tác giả:

Chiếm đoạt quyền tác giả đối với tác phẩm văn học, nghệ thuật, khoa học.
Mạo danh tác giả.
Công bố, phân phối tác phẩm mà không được phép của tác giả.
Công bố, phân phối tác phẩm có đồng tác giả mà không được phép của đồng tác giả đó.
Sửa chữa, cắt xén hoặc xuyên tạc tác phẩm dưới bất kỳ hình thức nào gây phương hại đến danh dự và uy tín của tác giả.
Sao chép tác phẩm mà không được phép của tác giả, chủ sở hữu quyền tác giả, trừ trường hợp tự sao chép một bản nhằm mục đích nghiên cứu khoa học, giảng dạy của cá nhân hoặc sao chép tác phẩm để lưu trữ trong thư viện với mục đích nghiên cứu;
Làm tác phẩm phái sinh mà không được phép của tác giả, chủ sở hữu quyền tác giả đối với tác phẩm được dùng để làm tác phẩm phái sinh, trừ trường hợp chuyển tác phẩm sang chữ nổi hoặc ngôn ngữ khác cho người khiếm thị;
Sử dụng tác phẩm mà không được phép của chủ sở hữu quyền tác giả, không trả tiền nhuận bút, thù lao, quyền lợi vật chất khác theo quy định của pháp luật, trừ các trường hợp tại khoản 1 Điều 25 của Luật SHTT;
Cho thuê tác phẩm mà không trả tiền nhuận bút, thù lao và quyền lợi vật chất khác cho tác giả hoặc chủ sở hữu quyền tác giả.
Nhân bản, sản xuất bản sao, phân phối, trưng bày hoặc truyền đạt tác phẩm đến công chúng qua mạng truyền thông và các phương tiện kỹ thuật số mà không được phép của chủ sở hữu quyền tác giả.
Xuất bản tác phẩm mà không được phép của chủ sở hữu quyền tác giả.
Cố ý hủy bỏ hoặc làm vô hiệu các biện pháp kỹ thuật do chủ sở hữu quyền tác giả thực hiện để bảo vệ quyền tác giả đối với tác phẩm của mình.
Cố ý xóa, thay đổi thông tin quản lý quyền dưới hình thức điện tử có trong tác phẩm.
Sản xuất, lắp ráp, biến đổi, phân phối, nhập khẩu, xuất khẩu, bán hoặc cho thuê thiết bị khi biết hoặc có cơ sở để biết thiết bị đó làm vô hiệu các biện pháp kỹ thuật do chủ sở hữu quyền tác giả thực hiện để bảo vệ quyền tác giả đối với tác phẩm của mình.
Làm và bán tác phẩm mà chữ ký của tác giả bị giả mạo.
Xuất khẩu, nhập khẩu, phân phối bản sao tác phẩm mà không được phép của chủ sở hữu quyền tác giả.

2. Xử lý hành vi vi phạm quyền tác giả

Đối với mỗi một loại hành vi xâm phạm quyền tác giả sẽ có những khung hình phạt khác nhau.Tại Nghị định 131/2013/NĐ-CP theo đó mức phạt tối đa hành vi xâm phạm quyền tác giả đối với cá nhân là 250.000.000 đồng, đối với tổ chức là 500.000.000 đồng.

Bên cạnh đó, người có hành vi vi phạm còn có thể bị áp dụng một trong các biện pháp khắc phục sau:

Buộc đưa ra khỏi lãnh thổ nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam hoặc tái xuất hàng hoá, vật phẩm, phương tiện.
Buộc tiêu hủy hàng hóa, vật phẩm gây hại cho sức khỏe con người, vật nuôi, cây trồng và môi trường, văn hóa phẩm có nội dung độc hại
Buộc cải chính thông tin sai sự thật hoặc gây nhầm lẫn.
Buộc loại bỏ yếu tố vi phạm trên hàng hoá, bao bì hàng hóa, phương tiện kinh doanh, vật phẩm.
Buộc sửa lại đúng tên tác giả, tên tác phẩm, tên người biểu diễn.
Buộc thu hồi Giấy chứng nhận đăng ký quyền tác giả, Giấy chứng nhận đăng ký quyền liên quan.
Buộc dỡ bỏ bản sao tác phẩm, cuộc biểu diễn, bản ghi âm, ghi hình, chương trình phát sóng vi phạm dưới hình thức điện tử, trên môi trường mạng và kỹ thuật số.
Buộc hoàn trả cho chủ sở hữu quyền tác giả tiền nhuận bút, thù lao, quyền lợi vật chất thu được từ việc thực hiện hành vi vi phạm.

3. Cần phải làm gì khi bị xâm phạm quyền tác giả

Khi phát hiện có hành vi xâm phạm quyền tác giả, tác giả có thể gửi khuyến cáo, yêu cầu cá nhân, tổ chức xâm phạm chấm dứt hành vi của mình. Tùy vào mức độ vi phạm, tác giả còn có thể gửi yêu cầu lên các cơ quan có thẩm quyền như quản lý thị trường, thanh tra văn hóa-thể thao và du lịch; để áp dụng các biện pháp hành chính.

Nếu các biện pháp trên không có tác dụng, tác giả có thể khởi kiện dân sự để xử lý chủ thể vi phạm xâm phạm quyền tác giả. Trong trường đó, tác giả có thể sử dụng quyền tác giả của mình nếu đã đăng kí. Trong trường hợp chưa đăng ký quyền tác giả, tác giả sẽ cần phải có bằng chứng về việc mình thực sự đã sáng tác ra tác phẩm. Do đó, tác giả nên đăng ký bản quyền tác phẩm của mình để xử lý vi phạm một cách nhanh chóng hơn.